Wywiad z Panem Przemysławem Wiplerem posłem na Sejm RP z ramienia Prawa i Sprawiedliwości, fundatorem i b. prezesem Fundacji Republikańskiej.
Witam Pana posła i dziękuję, że znalazł Pan dla nas trochę czasu. Na początek zadam pytanie czy korzysta Pan z jakiegoś czytnika książek elektronicznych ?
Polscy podatnicy ostatnio zmuszeni byli sfinansować iPady dla 460 nowych użytkowników – Sejm kupił je dla wszystkich posłów. Jeszcze swojego nie otrzymałem, ale mogę zadeklarować, że na pewno nie schowam sfinansowanego przez podatników tabletu do szafy, tylko będę go wykorzystywał w pracy poselskiej. Nie ukrywam jednak, że pracując bardzo dużo przy komputerze akurat książki prywatnie wolę czytać w tradycyjnej, papierowej formie.
Dlaczego akurat zainteresował się Pan problemem e-książek ? Przecież to mały segment rynku, który dopiero co raczkuje w naszym kraju.
Na co dzień w Sejmie zajmuję się przede wszystkim finansami publicznymi i jestem posłem partii, która od lat działa – wbrew obiegowemu stereotypowi - na rzecz niskich i prostych podatków. Pracowałem przez kilka lat jako prawnik zajmujący się doradztwem podatkowym i jestem szczególnie wyczulony na różnego rodzaju absurdy naszego wyjątkowo niespójnego i nielogicznego systemu podatkowego.
Sprawa e-booków zainteresowała mnie jeszcze z jednego powodu - mam swoje małe doświadczenie wydawnicze. Wydałem kiedyś w prowadzonej przeze mnie fundacji kilka książek prezentujących nieznaną w III RP myśl ekonomiczną – między innymi „Manifest Libertariański” Murraya Rothbarda i wybrane teksty wolnorynkowego, związanego z narodową demokracją przedwojennego profesora ekonomii Adama Heydla. Wówczas nie było jeszcze mowy o e-bookach, ale znam dzięki temu rynek książki i wszystkie związane z nim problemy, choćby ogromne marże dystrybutorów zawyżające ceny książek. Fundacja Republikańska, której jestem fundatorem i którą kierowałem przez pierwsze dwa lata jej działalności, wydaje kwartalnik „Rzeczy Wspólne”, który bez dotacji Ministerstwa Kultury musi sobie radzić na trudnym rynku czasopism. Od dawna rozważamy stworzenie jego wersji elektronicznej, ale marże wraz z 23% VATem utrudniają podjęcie takiej kosztownej dla wydawcy decyzji. Z drugiej strony obserwuję reakcje czytelników kwartalnika i ich apele na Facebooku, by w końcu taką elektroniczną wersję pisma stworzyć i widzę, że grupa użytkowników tabletów dynamicznie rośnie!
W Interpelacji powoływał się Pan na Stany Zjednoczone w których to widać jak e-booki wypierają tradycyjną formę książek czy prasy i coraz chętniej sięgają po nią młodzi ludzie. To zjawisko przenosi się powoli do Europy jakie widzi Pan w tym korzyści ?
Jeżeli ponad połowa Polaków deklaruje, że w ciągu roku nie miała kontaktu z książką, to korzyści z upowszechnienia nowych form czytelnictwa – tańszych i wygodniejszych dla młodych ludzi – są oczywiste. Niestety poziom czytelnictwa w Polsce spada wśród młodych ludzi i warto przeciwdziałać temu trendowi. Jeden z moich ulubionych pisarzy, Jacek Dukaj opisywał kiedyś w publicystycznym tekście tzw. syndrom „Too long; didn’t read”. Okazało się, że z badań neurologicznych wynika, że korzystanie z Internetu zmienia sposób funkcjonowania mózgu i ludziom coraz trudniej skupić się na tekstach dłuższych niż te, które czytają w sieci. Wzrost czytelnictwa książek za pomocą tabletów na pewno jest pomysłem, by młodzi ludzie chętniej sięgali po długie książki, choćby takie „cegły” jak powieści Dukaja!
Panie pośle na e-książki za granicą np. w USA może sobie pozwolić każdy. Posiadacz czytnika wydaje tam średnio 120$ miesięcznie na zakupy e-literatury zwłaszcza, że konkurencja na rynku e-wydawniczym jest duża. Czy uważa Pan gdyby e-książka była tańsza o 50% od papierowej to nasze statystyki czytelnictwa uległy by zmianie ku dobremu ?
Doskonale zdaję sobie sprawę z tego, że tradycyjne książki są drogie. Nie wynika to z pazerności wydawców, ale ich słabości wobec największych dystrybutorów, których marże wynoszą 50 % ceny książki lub nawet więcej. Obniżenie cen e-książek pozwoli wydawcom sprzedawać więcej książek bezpośrednio, więc ceny w porównaniu z tradycyjną wersją rzeczywiście mogą być bardzo konkurencyjne. Jestem przekonany, że czytelnictwo może wzrosnąć dzięki popularyzacji tabletów, bo młodzi ludzie chętnie będą się nimi posługiwać szczególnie wówczas, gdy stać ich będzie na lekturę!
Nie mogłem pozwolić sobie aby nie zadać tego pytania. Czy przynależność do Unii Europejskiej w jakiś sposób zawiązuje ręce rządowi w sprawie zmniejszenia/wyrównania podatku na e-książki czy raczej jest to sprawa bieżącej polityki i podnoszenia wpływu do budżetu ?
Oczywiście Unia Europejska ogranicza naszą suwerenność w zakresie kształtowania stawek podatkowych, ale polski rząd nie wykorzystuje wszystkich mechanizmów, by walczyć o interesy polskiego podatnika. Stawkę VAT na e-booki udało się obniżyć we Francji i tym samym mieliśmy do czynienia z ciekawym przykładem prowadzenia przez Francuzów suwerennej wobec unijnej harmonizacji polityki podatkowej. Do tego samego namawialiśmy wcześniej ministra finansów choćby w sprawie podwyższenia VAT na ubranka dziecięce, na które od 1 stycznia obowiązuje stawka 23%, podczas gdy innym krajom udało się uzyskać zgodę na obniżenie tej stawki w ramach polityki prorodzinnej. Takie mechanizmy, które sprawdzają się choćby we Francji czy Wielkiej Brytanii powinny być wykorzystywane również w Polsce, niestety minister Rostowski stoi na absurdalnym stanowisku, że nasze działanie na rzecz obniżenia konkretnych stawek VAT… kompromitowałyby Polskę na arenie międzynarodowej. Ciekawe, że nie kompromitują się jakoś politycy innych państw, tylko konsekwentnie działają na rzecz swoich obywateli i interesów podatników.
Sprawa ACTA postawiła na nogi niemal całą społeczność internetową. Czy dostrzega pan jakieś zagrożenia lub pozytywy z podpisania przez Polskę porozumienia w Tokio na rynek e-wydawniczy w Polsce ?
Mam nadzieję, że zapoczątkowany w Polsce masowy sprzeciw internautów wobec wprowadzenia ACTA sprawi, że to porozumienie ostatecznie nie wejdzie w życie. Jeżeli tak się stanie, to rzeczywiście właśnie polska społeczność internetowa będzie miała za sobą niesamowity wprost sukces. Życzę tego wszystkim tym, którzy w mroźne styczniowe dni gotowi byli wyjść na ulice i protestować przeciwko ignorancji władzy i jej obojętności wobec interesów obywateli. Dla rynku e-wydawnictw ACTA jest tak samo groźne, jak dla każdej innej działalności w sieci. Sytuacja, w której samo podejrzenia naruszenia praw autorskich pozwala na wyłączenie stron internetowych dla e-wydawców byłaby naprawdę niebezpieczna.
Na koniec pytanie, które ciekawi naszych czytelników. Jaki rodzaj literatury preferuje Pan poseł Przemysław Wipler gdy nie czyta sejmowych ustaw i nie pisze interpelacji ?
Najchętniej czytam książki historyczne i literaturę fantastyczną. Mam swoich ulubionych autorów, często takich klasyków jak Philip K. Dick czy Frank Herberta. W polskiej literaturze od wielu już lat wspomniany Jacek Dukaj i Szczepan Twardoch należą do moich ulubionych twórców, którzy wyszli poza sztywne ramy fantastyki i tworzą coraz bardziej imponujące dzieła. Niestety od lat zmagam się z brakiem wystarczającej ilości czasu by czytać wszystkie książki, które chcę i powinienem znać.
Serdecznie dziękujemy Panu posłowi i życzymy miłych wieczorów przy książkach spędzonych przy domowym ognisku.
ps. wywiad można zamieszczać w formie oryginalnej lub skróconej na innych serwisach nie modyfikując wypowiedzi i pytań. Wywiad autoryzowany, możliwość rozpowszechniania.
|
