IGOR NEWERLY( Igor Abramow-Newerly ur.1903 zm.1987)pisarz, pedagog,społecznik. Pochodził z małżeństwa polki i rosyjskiego oficera. Jego dziadek był Łowczym ostatniego cara w Białowieży. W wyniku przebytej w dzieciństwie choroby żyje z protezą nogi. Po wybuchu I Wojny Światowej zostaje wraz z matką ewakuowany w głąb Rosji. Tam jest świadkiem wybuchu rewolucji. Jako młody chłopak daje się ponieść rewolucyjnej retoryce. Jednak, gdy chce w praktyce zrealizować hasła rewolucji naraża się sowieckiej władzy. Skazany na zsyłkę, zbiegł w trakcie przewożenia i przekroczył nielegalnie granicę ZSRR. Od 1925 w Warszawie gdzie podejmuje pracę w żydowskim domu sierot. Bierze udział w tworzeniu postępowego ruchu wychowawczego młodzieży, zostaje sekretarzem Janusza Korczaka. W 1932 przejął redagowanie Małego Przeglądu, którym kierował do 1939. W tym samym roku debiutuje na łamach prasy jako publicysta pod nazwiskiem Jerzy Abramow. W czasie okupacji jest działaczem podziemia, bierze udział w ukrywaniu żydów, aresztowany w 1943 przez gestapo, do końca wojny przebywał w obozach koncentracyjnych na Majdanku, w Oświęcimiu, Oranienburgu i Bergen-Belsen. W 1945 ponownie podjął działalność społeczno-wychowawczą. Pracował w Robotniczym Towarzystwie Przyjaciół Dzieci, był redaktorem pisma dla młodzieży Świat Przygód. Po wojnie rozwinął działalność literacką, odgrywał dużą rolę w życiu i działalności środowiska literackiego. Od 1964 przez dwie kadencje pełnił funkcję prezesa Warszawskiego Oddziału ZLP. Napisał powieści: Chłopiec z Salskich Stepów (1948), Pamiątka z Celulozy (1952, ekranizacja Kawalerowicza w 1953), Archipelag ludzi odzyskanych (1950), Leśne morze (1960), Wzgórze Błękitnego Snu (1986), opowiadania Za Opiwardą, za siódmą rzeką... (1985),Zostało z uczty bogów (Paryż 1986). Za swoje utwory otrzymał nagrodę państwową w 1952 roku. Pod koniec swego życia zatrudniał Jacka Kuronia jako swego osobistego sekretarza.Książka „Chłopiec z Salskich Stepów” jest wspomnieniami obozowymi Igora Newerlego. Autor pisał je w roku 1947 na zamówienie Polskiego Radia gdzie były prezentowane w odcinkach. Po udanym debiucie radiowym całość tych wspomnień ukazała się w formie książkowej ukazała się nakładem wydawnictwa Czytelnik w 1948 roku.

Książka opowiada o życiu rosyjskiego chłopca Włodzimierza Łukicza Diergaczowa.
To on chcący poznać wielki świat i w pogoni za nauką ucieka z domu. W wyniku podjętej decyzji jego życie ulega znacznej zmianie. Akcja książki jest umieszczona w porewolucyjnej Rosji radzieckiej. W walce o byt bohater wykazuje się odpowiedzialności, na miarę spotykanych problemów. Dorasta poza domem w grupie tzw. „bezprizornych”, młodzieży, którą wychowuje ulica. Dzięki przychylności otaczających go ludzi zostaje lekarzem. Tą krainę szczęśliwości niszczy wojna z Niemcami. W wyniku działań wojennych dostaje się do niewoli Niemieckiej. Zostaje zesłany do obozu w Komorowie a potem w Majdanku. Tam dzięki grupie przyjaciół udaje się mu uciec z niewoli.

Utwór ten przez wiele lat był lekturą w 6 ? klasie. Książka ta, gdy jej ocenę zawęzimy tylko do „życia obozowego” jest w miarę wiarygodna. Opisuje ona ludzi, którzy z niskich pobudek poddali się działaniu wroga, którzy dla zachowania życia zwracali się przeciwko rodakom. Ludzi ci nie podjęli walki w obronie kraju, być może z obawy o własne życie lub życie swojej rodziny. Autor przeciwstawia im swych bohaterów- Lońke, Kiczkajłłe i doktora Diergaczowa. Oni to zachowują resztki własnej godności, udowadniając, że w grupie można zdziałać więcej. Warto wspomnieć również o tym, że książka zawiera informacje o działalności partyzanckiej, jej trudach i znojach. Jednak, gdy czytelnik skonfrontuje opisywane w tej książce wydarzenia z faktami historycznymi to jest ona delikatnie mówiąc pełna niedomówień. Poznajemy w niej świat sowiecki w wersji eksportowej przeznaczonej na rynki zachodnie. Nie ma mowy w nim o czystkach Lenina i Stalina oraz zwycięskich „przyłączeniach” lat 39-40. Sposób opieki nad młodzieżą prezentowany w książce przypomina działalność Janusza Korczaka w której brał udział autor.

Igor Newerly.Chłopiec z Salskich Stepów. Stron. 155.Warszawa 1997 Czytelnik.

Moja ocena w skali do 10 to jest 4.