IGOR NEWERLY( Igor Abramow-Newerly ur.1903 zm.1987)pisarz, pedagog,społecznik. Pochodził z małżeństwa polki i rosyjskiego oficera. Jego dziadek był Łowczym ostatniego cara w Białowieży. W wyniku przebytej w dzieciństwie choroby żyje z protezą nogi. Po wybuchu I Wojny Światowej zostaje wraz z matką ewakuowany w głąb Rosji. Tam jest świadkiem wybuchu rewolucji. Jako młody chłopak daje się ponieść rewolucyjnej retoryce. Jednak, gdy chce w praktyce zrealizować hasła rewolucji naraża się sowieckiej władzy. Skazany na zsyłkę, zbiegł w trakcie przewożenia i przekroczył nielegalnie granicę ZSRR. Od 1925 w Warszawie gdzie podejmuje pracę w żydowskim domu sierot. Bierze udział w tworzeniu postępowego ruchu wychowawczego młodzieży, zostaje sekretarzem Janusza Korczaka. W 1932 przejął redagowanie Małego Przeglądu, którym kierował do 1939. W tym samym roku debiutuje na łamach prasy jako publicysta pod nazwiskiem Jerzy Abramow. W czasie okupacji jest działaczem podziemia, bierze udział w ukrywaniu żydów, aresztowany w 1943 przez gestapo, do końca wojny przebywał w obozach koncentracyjnych na Majdanku, w Oświęcimiu, Oranienburgu i Bergen-Belsen. W 1945 ponownie podjął działalność społeczno-wychowawczą. Pracował w Robotniczym Towarzystwie Przyjaciół Dzieci, był redaktorem pisma dla młodzieży Świat Przygód. Po wojnie rozwinął działalność literacką, odgrywał dużą rolę w życiu i działalności środowiska literackiego. Od 1964 przez dwie kadencje pełnił funkcję prezesa Warszawskiego Oddziału ZLP. Napisał powieści: Chłopiec z Salskich Stepów (1948), Pamiątka z Celulozy (1952, ekranizacja Kawalerowicza w 1953), Archipelag ludzi odzyskanych (1950), Leśne morze (1960), Wzgórze Błękitnego Snu (1986), opowiadania Za Opiwardą, za siódmą rzeką... (1985),Zostało z uczty bogów (Paryż 1986). Za swoje utwory otrzymał nagrodę państwową w 1952 roku. Pod koniec swego życia zatrudniał Jacka Kuronia jako swego osobistego sekretarza.Treść ostatniej powieści Igora Neverlego „Wzgórze błękitnego snu” w dużej części jest oparta na prawdziwych losach polskiego rewolucjonisty Bronisława Najdarowskiego. Członek „Proletariatu” dzięki prowokacji carskich służb specjalnych zostaje wmanewrowany w próbę zamachu. Urzędnicze rozgrywki kompetencyjne powodują, że zostaje tylko skazany na ciężkie roboty. Jednak to, że nie ginie jest powodem, że zostaje okrzyknięty przez niektórych towarzyszy prowokatorem. Po odbyciu swej kary zgodnie z wyrokiem musi osiedlić się na Syberii. Tutaj jako obcy musi zdobyć zaufanie mieszkańców tej dzikiej a pięknej krainy. Dzięki posiadanym cechą osobistym nawiązuje kontakt z mieszkańcami osady jak i też z pierwotnymi mieszkańcami tajgi. W powieści jest też wątek miłosny, który z przyjemnością się obserwuje. W momencie, gdy bohater książki osiąga wreszcie stabilizacje nadchodzi rok 1914. Dalsze losy, Najdrowskiego są typowymi losami Polaków w Rosji. Musi porzucić swoje dotychczasowe życie i udać się do kraju. Tam jak wszyscy staje do budowy niepodległego państwa. Gdy wybucha wojna staje do walki.
Książka ta jest napisana piękną polszczyzną, opisującą nic nie tracące na znaczeniu wartości wierność, przyjaźń, lojalność. Ponoć na pomysł napisania "Wzgórza Błękitnego Snu" autor wpadł na spacerze po powązkowskim cmentarzu. Trafił tam na groby Sybiraków a znając sam Rosje mógł je dobrze odtworzyć. Pisarz poprzez postać pana Erazma Wojciechowskiego i innych Polaków dokonuje swoistej oceny historii polski. Fabuła samej powieści nasuwa skojarzenia z utworami J.Londona. Syberia ze swą przyrodą,ogromem i tajemniczością na stronach tej książki wygląda jak Klondike a wierny pies przypomina Białego Kła.
Igor Newerly opisując życie na Syberii, opowiada także o przyjaźni, męstwie, miłości, honorze i wielkiej, choć przymusowej przygodzie na tle wspaniałej, dzikiej przyrody.

Igor Neverly „Wzgórze błękitnego snu” 512 stron. 2008 Świat Książki wyd.2

Moja ocena w skali do10 to 7.